Halucynogeny, czyli leki psychodeliczne, to narkotyki, które powodują halucynacje, złudzenia, a czasem delirium. Nawet normalne używanie może powodować poważne, długotrwałe konsekwencje zdrowotne, takie jak problemy psychiczne.
Co to są halucynogeny?
Halucynogeny to substancje chemiczne, które powodują zmiany w myśleniu. Niektóre z nich wpływają tylko na jedną część mózgu, inne zaś na kilka części. Istnieje wiele substancji chemicznych, które różnią się sposobem klasyfikowania ich jako halucynogeny. Niezależnie jednak od klasyfikacji, halucynogeny są zawsze substancjami, które powodują zmiany w sposobie postrzegania, odczuwania i komunikowania się.
Jakie są rodzaje narkotyków halucynogennych?
Istnieją różne rodzaje narkotyków, z których część ma działanie halucynogenne, a część powoduje odrętwienie lub retrospekcje, jak w przypadku doświadczeń psychodelicznych. Najpopularniejsza grupa narkotyków jest klasyfikowana ze względu na fakt, że ich struktura jest podobna do serotoniny lub noradrenaliny. Narkotyki należące do tej klasyfikacji mogą wywoływać podobne efekty, ale o różnym natężeniu. W przypadku „psychodelików” intensywność i rodzaj doznawanego „tripu” zależy od rodzaju zażywanego narkotyku, w tym od tego, czy zażywa się inne substancje, czy nie.
Jakie halucynogeny są obecnie dostępne?
Obecnie halucynogeny są zastępowane przez grupę substancji – takich jak serotonina, ale także inhibitory acetylocholinoesterazy i inne halucynogeny o tej samej strukturze. Halucynogeny to substancje, które powodują, że użytkownik doświadcza efektów zmienionej percepcji, podobnych do efektów halucynacji. Ponadto wszystkie mają właściwości podobne do stymulantów, a także mogą wywoływać u użytkowników uczucie zwiększonej energii, czyli „ekstazy”. Negatywne skutki są takie, jakie wywołują inne halucynogeny, np. drgawki, kołatanie serca, zmiany ciśnienia krwi. Czasami po zażyciu substancji z tej klasy użytkownicy mogą odczuwać silny lęk. Przez dłuższy czas użytkownicy mogą doświadczać utraty pamięci długotrwałej: czują się senni, a ich zdolności zapamiętywania ulegają uszkodzeniu.
Dlaczego halucynogeny są tak niebezpieczne?
W przypadku zażywania halucynogenów mówimy o czymś więcej niż tylko o uzależnieniu psychicznym. W przypadku przewlekłego ich zażywania w niewielkich ilościach nie występują zespoły odstawienne, ale można mówić o pewnym nadużywaniu substancji i rosnącym pragnieniu ponownego jej użycia w celu powtórzenia doświadczeń. To rosnące pragnienie zażywania większej ilości substancji może prowadzić do pojawienia się problemów w funkcjonowaniu społecznym. Istnieje coraz więcej dowodów na to, że używanie halucynogenów może prowadzić do zachowań społecznie niebezpiecznych, a także, może zwiększać ryzyko samobójstw, samookaleczeń lub agresji.
Nawet jednorazowe zażycie substancji halucynogennych może zdestabilizować stan psychiczny i doprowadzić do urojeń o objawach podobnych do tych występujących w schizofrenii.
Jak leczy się uzależnienie od substancji halucynogennych?
Zazwyczaj u osób uzależnionych od substancji halucynogennych wystarczy wprowadzić leczenie opierające się na terapii. W programach terapeutycznych stosuje się głównie techniki poznawczo-behawioralne połączone z zajęciami edukacyjnymi.
Istnieją dowody na to, że długotrwałe stosowanie halucynogenów może mieć trwałe skutki neuropsychologiczne. Osoby zażywające psychodeliki potrzebują leczenia odwykowego, poradnictwa, terapii rodzinnej i indywidualnej, które pomogą im zrozumieć, dlaczego w ogóle potrzebują terapii. Pomaga im to także nauczyć się skutecznych sposobów radzenia sobie z przymusem zażywania narkotyków i rozwinąć asertywność w sytuacjach, które grożą wyrwaniem z uzależnienia od narkotyków. Leczenie uzależnienia od narkotyków pozwala zachować zdrowie psychiczne i zapobiega nawrotom choroby.
