Czy alkoholizm w rodzinie wpływa na dziecko? Już na wstępie z przykrością musimy stwierdzić, że tak i to w znaczącym stopniu. Dzieci dorastające w dysfunkcyjnym środowisku, a którym jest obecny alkohol, wytwarzają w sobie specjalne mechanizmy ochronne, które pomogą im przetrwać. Nawet kiedy jeden rodzic jest pijący, a drugi nie spożywa alkoholu nałogowo, dziecko często widzi to, co dla osoby niepijącej, ale współuzależnionej jest niedostrzegalne. Podpowiadamy, jak pomóc dziecku z rodziny alkoholowej i co można zrobić, aby chronić i je i siebie.
Alkoholizm w rodzinie – wpływ na dziecko
Wiedza o tym, jak walczyć z alkoholizmem w rodzinie jest równie cenna jak ta dotycząca ochrony samego dziecka. Na samym początku warto sobie uświadomić, że alkoholizm w rodzinie jest chorobą wszystkich jej członków. Każdy z domowników – nawet ten niepijący – wytwarza w sobie pewne schematy działania. Bardzo często zdarza się, że niepijąca matka większą uwagę skupia na mężu – alkoholiku niż na dziecku. Nie wynika to z braku miłości do dziecka, ale z zaawansowanego współuzależnienia. Co czuje dziecko alkoholika w takiej sytuacji? Brak wiary w siebie, niepewność, wstyd i brak poczucia bezpieczeństwa, który jest tak ważny dla prawidłowego rozwoju psychicznego dojrzewającego człowieka. Badania dowodzą, że dzieci z rodzin, w których był problem alkoholowy, przybierają określone modele zachowań psychologicznych.
Alkohol w rodzinie a dziecko – role dzieci w rodzinach z problemem alkoholowym
Role dzieci alkoholików to koncepcje psychologiczne, które opisują różne zachowania, jakie dzieci mogą przyjąć w rodzinach, w których jedno z rodziców lub oboje opiekunów są alkoholikami.
Rola „kozła ofiarnego”
W tej roli dzieci często są obarczane winą za problemy w rodzinie i związane z alkoholizmem rodzica. Stają się wyznacznikiem problemów i niepowodzeń, a także są karane lub odrzucane. Bycie kozłem ofiarnym może prowadzić do frustracji, urazu, samotności, poczucia winy, niskiego poczucia własnej wartości i trudności w budowaniu zdrowych relacji w przyszłości.
Rola dziecka – bohatera rodzinnego
Tę rolę przyjmuje najczęściej najstarsze dziecko. Charakteryzuje się przejęciem odpowiedzialności za rodzeństwo i inne obowiązki, które zwykle spoczywają na dorosłych. Dzieci próbują wypełnić luki, jakie powstają w wyniku braku odpowiedzialności rodzica alkoholika. Stają się nadopiekuńcze i bardzo odpowiedzialne, a jednocześnie często nie radzą sobie z własnymi potrzebami i emocjami.
Rola dziecka zagubionego. Dziecko – cień
Dziecko „zagubione” z rodziny alkoholowej tworzy wokół siebie pancerz, który ma na celu ochronę przed wieloma niebezpieczeństwami. Nieustanny chaos, lęk, brak zrozumienia, brak poczucia bezpieczeństwa, negowanie problemów i życie w iluzji prowadzą do tego, że dzieci wywodzące się z rodzin alkoholowych, które przyjmują tę rolę, stają się nieśmiałe. Funkcjonując w dysfunkcyjnej rodzinie, uczą się perfekcyjnie ukrywać prawdziwe emocje. Takie dzieci nie sprawiają żadnych kłopotów wychowawczych. Zarówno w domu, w szkole jak i w gronie rówieśników.
Dziecko – maskotka
Dziecko przyjmujące rolę „maskotki” żyje w ciągłym stresie, ponieważ nie rozumie sytuacji panującej w domu i podświadomie przeczuwa, że może ona stanowić zagrożenie dla niego i pozostałych domowników. Dlatego dzieci, które przyjmują tę rolę, starają się rozładować każdą konfliktową sytuację poprzez wywołanie uśmiechu i rozbawienie innych. Jednakże wesołość takiego dziecka jest jedynie przykrywką. W jego wnętrzu przeważa smutek i cierpienie.
Jak walczyć z alkoholizmem w rodzinie?
Alkoholizm jest chorobą duszy. Cierpi na nią jednak nie tylko alkoholik, ale cała rodzina i najbliższe otoczenie. Dlatego nawet jeżeli sam alkoholik jest jeszcze na etapie wyparcia i nie chce podjąć leczenia, należy zadbać o siebie oraz dziecko i zapisać się na terapię dla współuzależnionych. Terapia pomaga przerwać cykl powielania złych wzorców, ale też nauczy jak identyfikować szkodliwe zachowania oraz wprowadzać granice, oraz zdrowsze sposoby komunikacji w rodzinie.
Alkoholizm matki i alkoholizm ojca – wpływ na dziecko
Dzieci z rodzin, w których matka, ojciec lub oboje rodziców piją, mogą doświadczać niestabilności, częstych konfliktów, przemocy, lęku, wstydu itp. W życiu dorosłym mogą stać się DDA, czyli dorosłymi dziećmi alkoholików. To prowadzi do zaburzeń poczucia bezpieczeństwa.
Jak wyleczyć alkoholizm w rodzinie?
Leczenie alkoholizmu w rodzinie jest procesem skomplikowanym i wymagającym czasu, zaangażowania i profesjonalnej pomocy. Ośrodek leczenia uzależnień Lapides może być najlepszym miejscem, w którym rodzina dotknięta alkoholizmem znajdzie wsparcie i rozpocznie proces zdrowienia. Dlatego serdecznie zachęcamy do kontaktu!
